Βασίλης Κρομμύδας
Τα παλαιότερα χρόνια όταν το τρίαθλο δεν ήταν και τόσο γνωστό στη χώρα μας , οι προπονητικές συμβουλές που ήταν διαθέσιμες σ’ έναν αθλητή ήταν περιορισμένες. Οι περισσότεροι βασίζονταν στην δική τους διαίσθηση ή στην καθοδήγηση από κάποιον πιο έμπειρο αθλητή. Σήμερα υπάρχει μεγάλη πληροφόρηση γύρω από το πώς να προπονείσαι έξυπνα και να μειώνεται ο κίνδυνος τραυματισμών από υπερπροπόνηση.
Το ερώτημα είναι, γιατί τότε βλέπω επανειλημμένα τα ίδια λάθη να γίνονται, όχι μόνο από τους αρχάριους τριαθλητές, αλλά και από πιο τους έμπειρους? Νομίζω πως η απάντηση βρίσκεται στο γεγονός ότι τους περισσότερους δεν τους ενδιαφέρει κάτι, παρά μόνο όταν τους συμβεί. Μέχρι να έρθουν αντιμέτωποι με κάποιον τραυματισμό, δεν γνωρίζουν τι τον προκάλεσε, πώς να τον αποφύγουν και για τις μακροπρόθεσμες επιπλοκές.
Έτσι θα προσπαθήσουμε βάλουμε σε μια σειρά τις αιτίες από πού μπορεί να προέρχονται οι πιο συνήθεις τραυματισμοί που μπορούν να συμβούν στους τριαθλητές. Θα μιλήσουμε για τις αιτίες τους, τις στρατηγικές πρόληψης, τη θεραπεία (και τι μπορείτε να κάνετε μόνοι σας και από έναν επαγγελματία) και την επαναφορά μετά από έναν τραυματισμό.
Για να ξεκινήσουμε, θα κάνω μια επισκόπηση για το ποιες βλέπω να είναι οι κύριες αιτίες των τραυματισμών. Τα περισσότερα λάθη που οδηγούν σε τραυματισμό, ανήκουν στις παρακάτω κατηγορίες:
Προπονητικά λάθη
- Υπερφόρτωση του σώματος με ακατάλληλες αυξήσεις ή αλλαγές στην προπόνηση.
- Ανεπαρκής αποθεραπεία στο προπονητικό πρόγραμμα.
- Πολύ γρήγορη προοδευτικότητα.
- Πολλοί αγώνες.
- Παρέκκλιση από το πρόγραμμα.
Βιομηχανικά προβλήματα
- Κακή τεχνική
- Ακατάλληλο στήσιμο του ποδηλάτου
- Παλιά ή ακατάλληλα παπούτσια
- Τρέξιμο σε ανώμαλες ή σκληρές επιφάνειες
- Περιορισμοί σωματότυπου (κάποιοι γεννήθηκαν για να τρέχουν-κάποιοι όχι)
Παράλειψη «δευτερευόντων πραγμάτων» που τελικά δεν είναι και τόσο δευτερεύοντα.
- Μασάζ, διατάσεις και άλλες τεχνικές αποκατάστασης
- Διατροφή, ύπνος και διαχείριση της καθημερινότητας
- Ζέσταμα και αποθεραπεία
- Έλλειψη συστήματος παρακολούθησης της υπερπροπόνησης
Παρακάτω θα δούμε μερικά από τα βήματα που θα σας βοηθήσουν στην πρόληψη των τραυματισμών.
Βήμα 1
Συμβουλευτείτε κάποιον έμπειρο και διαπιστευμένο προπονητή τριάθλου. Προσέξτε, είπα προπονητή και όχι σύμβουλο φυσικής κατάστασης ή προσωπικό γυμναστή. Το τρίαθλο είναι ένα πολύ εξειδικευμένο άθλημα ώστε να αρκούν μόνο γενικές συμβουλές.
Υπάρχουν πολλοί τρόποι να εφαρμόσεις τις συμβουλές από κάποιον προπονητή. Μερικές από τις επιλογές είναι:
- Με ένα πρόγραμμα που σας δείχνει την σωστή κατεύθυνση χωρίς να υπάρχει σχέση μεταξύ σας και του προπονητή. Αυτό το πρόγραμμα είναι ένα πρότυπο σχέδιο πάνω στο οποίο δομείτε το δικό σας πρόγραμμα. Γι αυτό θα πρέπει να έχετε εμπειρία ή κάποιες βασικές γνώσεις προπονητικής για να μπορέσετε να εφαρμόσετε αυτή τη μέθοδο.
- Ένα πρόγραμμα που βασίζεται στην επαφή . Είναι το ίδιο με το προηγούμενο πρόγραμμα, με τη διαφορά ότι έχετε τηλεφωνική επαφή με τον προπονητή, σε εβδομαδιαία/μηνιαία βάση. Δεν υπάρχουν προπονήσεις με παρουσία του προπονητή.
- Πρόγραμμα με αλληλογραφία. Ένα νέο πρόγραμμα γραμμένο κάθε μήνα, με τον αθλητή να έχει άμεση επαφή με τον προπονητή ή τουλάχιστον τηλεφωνική επαφή με τον προπονητή, σε εβδομαδιαία/μηνιαία βάση.
- Ένα πλήρες προπονητικό πρόγραμμα. Ένα πρόγραμμα γράφεται συνήθως κάθε μήνα και ο αθλητής έχει άμεση επαφή με τον προπονητή στις προπονήσεις 2-5 φορές την εβδομάδα.
Το να έχεις έναν καλό προπονητή, θα λύσει τα περισσότερα, αν όχι όλα τα προπονητικά λάθη που κάνει ένας αθλητής όταν προπονείται μόνος του.
Βήμα 2
Ζητείστε τη συμβουλή των ειδικών για ζητήματα βιομηχανικής (τεχνική, στήσιμο ποδηλάτου, κλπ.).
Ανάλογα με το υπόβαθρο του προπονητή σας, μπορεί να χρειαστεί να ζητήσετε επιπλέον βοήθεια από τους παρακάτω:
- Σύμβουλος ορθωτικής/προσθετικής: μερικά πέλματα δεν έχουν γίνει για τρέξιμο/ποδηλασία, οπότε διορθωτικοί πάτοι μπορούν να βοηθήσουν.
- Προπονητής ενδυνάμωσης: ανισορροπία στη δύναμη και την ελαστικότητα μπορεί να προκαλεί λάθος κινήσεις και να αυξάνει τον κίνδυνο τραυματισμού.
- Ειδικός για το στήσιμο του ποδηλάτου: το κατάστημα που αγοράσατε το ποδήλατό σας είναι ένα καλό μέρος να αρχίσετε να στήνετε το ποδήλατό σας, όμως πάρτε δύο γνώμες.
Βήμα 3
Ζητείστε τη συμβουλή των ειδικών για να σας διδάξουν πώς να κάνετε τα «δευτερεύοντα πράγματα».
Να έχετε γύρω σας συμμάχους στον αγώνα σας ώστε να μένετε μακριά από τραυματισμούς. Τέτοιοι μπορεί να είναι:
- Αθλητικός διατροφολόγος/ εργοφυσιολόγος.
- Φυσιοθεραπευτής ή μασέρ. Ο θεραπευτής πρέπει να σας ενθαρρύνει να είστε ανεξάρτητοι, να μην εξαρτάστε από τις ικανότητές τους. Αυτό γίνεται με την εκπαίδευση και τις πληροφορίες γύρω από τους τραυματισμούς και πρέπει να αποτελεί μέρος του σχεδίου θεραπείας.
- Ένας αθλίατρος και ένας γιατρός γενικής πρακτικής, που θα σας δώσει τη γνώμη του για τραυματισμούς και ασθένειες όταν δεν είστε σίγουροι για το τι πρέπει να κάνετε.
- Παρακολουθείτε μαθήματα διατάσεων ή γιόγκα που διδάσκονται από εν ενεργεία ή πρώην αθλητή. Οι διατάσεις είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους να κρατήσετε μακριά τους τραυματισμούς των μυών. Η παρακολούθηση των μαθημάτων σας επιτρέπει να παίρνετε διάφορες ιδέες για διατάσεις. Αυτές τις συμβουλές δεν μπορείτε να τις πάρετε από τα βιβλία.
Ελπίζω να σας φανούν χρήσιμες αυτές οι συμβουλές και αν και είναι πράγματα που πολλοί αθλητές τα γνωρίζουν και ενώ λένε ότι για παράδειγμα γνωρίζουν ότι πρέπει να κάνουν διατάσεις και παρ’ όλα αυτά δεν κάνουν.
Η απάντησή μου είναι ότι το να «ξέρεις» και να μην κάνεις είναι σαν να «μην ξέρεις».
Βασίλης Κρομμύδας
www.coachingservices.gr
